Afwerptijd geweien

In de voorjaarsvakantie uiteraard samen met @grofwild een paar keer een tocht gemaakt. Dat was deze morgen zeker niet voor niets. Tijdens een rondje Elspeet totaal 80 herten gezien. Dat is toch weer vrij veel voor deze tijd van het jaar.

Voordat ik met @grofwild een rondje ging fietsen, eerst een rondje met de auto gereden en enkele 'hotspots' bezocht. Aan de randen van de 'hertenrijke' gebieden staan veel boerderijen. Deze 'twinkelende' lichtjes met op de voorgrond een bevroren weiland leverde een mooi beeld op. Tegelijkertijd is dit een typisch Elspeets beeld: een combinatie van bos, weilanden / veehouderij met 'honderden' herten. 

Een van de vele heideveldjes in en rond Elspeet. Wit van de rijp in een vroeg, wat waterig ochtendzonnetje.

Ondertussen is de fietstocht begonnen en fietsen we rustig een bepaalde route waar we wel het een en ander aan herten verwachten. Tussendoor af en toe stoppen om mooie beelden / momenten vast te leggen.

                                    

Wat dieper het gebied in, een locatie waarvan we weten dat daar regelmatig de geweidragers te vinden zijn. Dit keer merkten de herten ons eerder op, dan wij hen, maar dat werd later wel weer goed gemaakt.

Samen met @grofwild van www.grofwild.blogspot.com toch geprobeerd de geweidragers wat dichter te benaderen. Juist in deze tijd is het mooi om te volgen wanneer ze hun gewei afwerpen. We hadden 'geluk'.

Dit viertal 'heren', wat een vijftal bleek te zijn, leeft nu weer vreedzaam met elkaar in een klein roedel. De bronsttijd ligt weer even achter ons, dus de 'vrede' is onderling weer getekend.
Ik gaf al aan dat we 'geluk' hadden omdat we op deze foto mooi kunnen zien dat er 1 hert z'n gewei al heeft afgeworpen en 1 hert 1 van de 2 stangen al afgeworpen heeft. De andere 3 heren hebben hun complete gewei nog, maar dat zal niet lang meer duren. Het proces van afwerpen gaat als volgt:

Elk jaar werpen de mannelijke herten de stangen af. Door zogenaamde beenvreters wordt via het bloed het bot net onder de rozenkrans opgelost en werpen de herten hun gewei af. Het tijdstip van afwerpen wordt door de hoeveelheid van het mannelijke geslachtshormoon bepaald. Eerst de oudere herten (februari-maart) en pas later (maart-april) de jongste herten. Soms worden de stangen gelijktijdig afgeworpen, maar het kan ook wel eens een paar dagen duren voordat de tweede stang valt. Het breukvlak, de zegel, is eerst nog rood van het bloed. Vrijwel direct begint de groei van het bot en vormt het nieuwe gewei, dat vooralsnog door een zachte grijsbehaarde huid, de bast, omgeven is. Net onder de huis en op het bot lopen de bloedvaten, die het groeiende gewei voeden. Na 4-5 maanden is het gewei volgroeid en is de kern van bot verhard en verkalkt. De basthuid sterft af en gaat los zitten. Dit gaat met jeuk gepaard en de herten schuren met het gewei tegen kleine boompjes. Door dit vegen worden de takken en bomen beschadigd waardoor sappen uit de boombast vrijkomen. Deze boombastsappen geven tesamen met het nog aanwezige bloed in de basthuid, de kleur aan het gewei. In het gewei ziet men in de lengterichting 'baantjes' lopen, dit geeft aan waar de bloedvaten liepen.De geweipunten blijven blank, omdat die door intensief vegen de sappen geen vast krijgen op het gewei. (bron: www.hetedelhert.nl) 
We hopen dat we de komende maanden ook weer foto's kunnen bloggen van de opbouw van het gewei, hopelijk ook weer van deze vijf 'heren'. Dit was voor mij toch ook wel bijzonder omdat ik dit nog niet eerder zo heb gezien en kon vastleggen op de foto.

   

                              

We hebben onze vrienden een poos kunnen observeren en zij ons... Na een tijdje trokken ze toch verder en gingen de dekking in richting hun daginstand.

Bijzonder (moerassig) stukje Elspeet. Langs een pad vonden we op verschillende takken deze witte 'veertjes' wat waarschijnlijk iets van schimmels o.i.d. zijn. Heel licht en kwetsbaar. Enkele dagen later was het ook weer verdwenen.

We werden op een andere locatie nog verrast door onderstaand roedel van ongeveer 20 hinden. Zij schrokken van ons en wij schrokken van hen. Terwijl we op een bospad fietsten liepen ze op een meter of 30 afstand in de bosrand. Waarschijnlijk schrokken ze van ons en gingen met onze fietsrichting mee, op de loop.

Dat gaf ons later de kans, toen ze het bos uitgingen een weiland over om ze te fotograferen. Zoals een volger op twitter ook al aangaf, zijn dit niet de mooiste beelden omdat ze gefotografeerd worden in een onrustige 'stand'. Door onze aanwezigheid zullen ze vast iets onrustiger geworden zijn, maar de route die ze namen is wel hun vaste route, hun wissel op weg naar de daginstand waar ze deze ochtend blijkbaar wat later op weg naar toe waren gegaan.

Toen de dames ver genoeg waren voor hun gevoel, kwamen ze dampend (door de kou) tot rust en dat leverde dit mooie plaatje op. Daarna trokken ze rustig de dekking in.

Al met al weer een mooie ochtend met veel ontmoetingen met de herten! Voorlopig zal er even geen bostocht in zitten!

Afwerpen gewei herten

Morgen mooie foto's van herten die afgeworpen hebben of 1 stang afgeworpen hebben. Verder nog een mooi roedel in een wit veld met wolken damp uit hun neusgaten.....!

Rasteren met de VHE op landgoed Tongeren

Vandaag, voor het eerst, mee geweest met de rasterploeg van Vereniging Het Edelhert. Dat was kort gezegd: genieten!

's Morgens werden we verwacht bij een gebouw van het 'groennetwerk' net buiten Tongeren. Dit keer een grote opkomst: ongeveer 65 mensen, waarvan ruim de helft van de rasterploeg, voor de rest blazers en jagers. Deze dag waren we te gast bij landgoed Tongeren en bij de jachtcombinatie die de jacht op het landgoed heeft. Kijk voor meer informatie over het landgoed op: www.landgoedtongeren.nl

'De Overlopers' is een jachthoornblazersgroep, waarvan volgens mij de meeste ook jagers zijn, die regelmatig hun 'muzikale' kunsten ten gehore brengen. Zie daarvoor ook op hun website: www.de-overlopers.nl. Met veel enthousiasme kregen speelden ter verwelkoming 'Die Begrossung', waarna ze nog wat vertelden over hun jachthoornblazersgroep. Van overlopers waren ze toch wel redelijk oude keilers geworden (behalve het ene vrouwelijke lid...), aldus één van hen. 

Na 'die Begrossung' gingen de groepen uit elkaar. De jagers maakten zich klaar om op het landgoed een jaarlijkse vossenjacht te houden en de rasteraars verdeelden zich over 2 groepen om vanaf de Soerelseweg of vanaf 'de Korrenberg' en zwartwild kerend raster te gaan 'rasteren'. Op die manier werkten we naar elkaar toe. Voordat de jagers begonnen werd er uiteraard 'Aufbrugd zur jacht' geblazen.

De rasterploeg van de vereniging bestaat al vele jaren en heeft in die jaren al heel wat rasters verwijderd of van een 'zoom' voorzien. Dat uiteraard op uitnodiging van de eigenaars of beheerders. Onlangs is bijvoorbeeld het raster bij de Noorderheide (Vierhouten) door de rasterploeg verwijderd. Dit keer gingen we dus een raster 'zoomen'. We brengen een kraag van fijn gaas aan over het bovenste deel van het raster (zie foto hierboven). Dat gaas zetten we vast met een aluminiumdraadje. Samen met Theo hebben we elke keer het gaas vanaf de rol uitgerold over het raster. Een andere vrijwilliger had bij de palen de bovenste krammen al verwijderd zodat we met redelijke snelheid het gaas over het raster konden uitrollen. Andere vrijwilligers zorgden ervoor dat het gaas goed over het raster werd gevouwen, daarachter aan kwamen er enkelen die met aluminiumdraadjes het gaas vastzetten en tot slot was er een ploegje wat het raster weer aan de palen 'nagelde'.

Naast het werk wat er uitgevoerd wordt, is gezelligheid ook belangrijk op zulke dagen. De catering is altijd goed verzorgt, tussendoor even met dit deel van de rasterploeg een 'bakkie' doen. Er kwam nog een bijzondere hond langs, helaas het soort vergeten. Een hond met korte, zeer stevige poten, erg lange oren en redelijk lang.... 

 

Achter huis 'de Korrenberg' hielden we onze stevige middagmaaltijd. 

Na een heerlijke werkochtend werden we verwacht bij één van de huizen op landgoed Tongeren. 'De Korrenberg'. Dit huis staat er vanaf 1910 in de huidige vorm, eerder hebben er huizen gestaand op dezelfde locatie vanaf 1887.

Jachthoorn signaal 'zum essen' voordat we de goed gevulde 'dis' konden gebruiken. Goed gevulde erwtensoep, broodjes, frisdrank en/of een borreltje stonden voor ons klaar. Maar eerst: 'zum essen'!

Het gezelschap bestond uit een mooie mix, we zullen maar zeggen: 'boeren en buitenlui'! Ik heb nog even aan de jachthoornblazers uitleg gevraagd over hun instrument. Ze maken een soort 'tuffende' blaas beweging en kunnen daarmee met deze jachthoorn 7 tonen blazen.

Mooi dat de familie van het landgoed Tongeren zelf ook deze dag bijwoonden en meehielpen met de maaltijd!

Het uiteindelijke resultaat van deze dag heb ik niet meer gezien omdat ik na de lunch naar huis ging, maar 's morgens hadden we al ongeveer 1500 meter gerasterd en dat was veel! Totaal moeten we 4 kilometer doen op Tongeren, dus we kunnen nog een paar keer! Of de jagers uiteindelijk nog een tableau konden leggen is de vraag; tussen de middag was de stand nog 0. Reintje de vos was slim.... We hopen maar dat de 'Honderuf' niet nodig was vandaag, maar dat de 'Wagenruf' wel nodig was....

ps. de foto's zijn gemaakt met m'n mobiel....